Nord, Meijer

Meijer Nord (1905-1945)

Meijer Nord werd op 8 januari 1905 geboren aan de Bitterstraat te Zwolle als tweede kind van Joseph Nord (Zwolle 1876-Amsterdam 1944) en Betje Koopman (Zwolle 1884-Amsterdam 1958). Meijer bleef ongehuwd.

DANSLERAAR

Na het afronden van de Gemeentelijke Handelschool te Zwolle is Meijer naar Brussel vertrokken om daar een ‘Diplome international’ te halen tot ‘Proffesseur de Danse et de Maintien’. Op 24 augustus 1925 meldt de Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant dat Meijer Nord, dan slechts 20 jaar, een dansinstituut begint in Zwolle. Zijn lessen geeft hij in schouwburg Odeon aan de Blijmarkt. Een jaar later, op 20 november 1926 opent hij zijn eigen dansinstituut aan de Melkmarkt 30. Vanaf november 1928 biedt hij hier ook lessen in ‘ritmische gymnastiek’ aan. In november 1933 verhuist het dansinstituut (na enkele tussenadressen) naar een nieuwe zaal aan de Jufferenwal 44.

Enige bekende foto van het interieur van dansinstituut Nord in de Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant, 07-03-1934

STEEKPARTIJ

Op 5 oktober 1934 vindt er een drama plaats voor de deur van dansinstituut Nord. Een groepje jongens veroorzaakt al langere tijd overlast en zorgt ook op 5 oktober voor de nodige herrie. Als Meijer en een aantal van zijn leerlingen naar buiten komen om de jongens te verjagen, gaat het mis. Meijer wordt door de 17-jarige Arie Groothand met een mes in zijn linkerborst gestoken en zakt terplekke in elkaar. De jongelui maken dat ze weg komen, terwijl Meijer met spoed naar het Sophia ziekenhuis wordt gebracht. Pas zo’n 3 weken later wordt hij uit het ziekenhuis ontslagen. Uiteraard had hij nog enige tijd nodig om te herstellen en pas in december hervat hij langzaamaan zijn werkzaamheden. Die bestaan op dat moment vooral uit het leiden van feest- en dansavonden.

CRISISJAREN

Vanaf januari 1935 begon Meijer weer (privé)lessen te geven. Vanaf september beginnen er weer advertenties in de Zwolse Courant te verschijnen voor algemene lessen. Deze lessen gaf hij niet meer aan de Jufferenwal, maar weer in Odeon. Op 11 september 1937 verlaat Meijer Zwolle en vertrekt samen met zijn ouders naar Amsterdam. Lang zijn ze er echter niet gebleven, want op 19 oktober woonden zij weer samen in Zwolle; eerst aan de Eekwal 71, later aan de Thorbeckegracht 50. Hier opende Meijer een winkel in sieraden en (lichtgevende) reclamevoorwerpen

Meijer Nord met zijn zus Mietje, ongedateerd (bron: Particuliere collectie)

ONDERGANG

Op 7 augustus 1941 verscheen er in de Zwolse Courant een aankondiging tot verkoop van de beneden- en bovenwoning aan de Thorbeckegracht 50. Meijer staat in juli 1942 ingeschreven aan de Zoomstraat 34 I in Amsterdam. Waar hij in de tussentijd heeft gewoond, is onbekend, net als wat er precies in de Amsterdam met hem is gebeurd.

Naarmate de oorlog vorderde, werden de anti-Joodse maatregelen steeds strenger aangescherpt en meer en meer joden werden opgepakt en afgevoerd. Meijer heeft geprobeerd dit te lot te ontvluchten door onder te duiken. Helaas is hij ergens rond augustus 1944 toch opgepakt en afgevoerd naar kamp Westerbork. Hier kwam hij aan op 21 augustus 1944. Op 3 september 1944 wordt Meijer als strafgeval (hij had zich door onder te duiken aan de regels van de bezetter onttrokken) gedeporteerd naar concentratiekamp Auschwitz. Een zeer schrijnend feit is dat dit eveneens het allerlaatste transport betrof dat de reis van Westerbork naar Auschwitz maakte. Ongeveer 3 à 4 dagen later zal Meijer zijn aangekomen in Auschwitz-Birkenau. Bij aankomst overleefde hij de selectie op het perron en werd hij als dwangarbeider geplaatst in een werkkamp. Hier heeft hij ongetwijfeld een afschuwelijke tijd moeten doormaken tot zijn dood op 26 januari 1945 in Auschwitz of omgeving: één dag voor de bevrijding van concentratiekamp Auschwitz.

Joodse Raad Kaart van Meijer Nord (bron: www.oorlogslevens.nl)
Sinds 20 september 2019 herinnert een Stolperstein voor de Thorbeckegracht 50 aan het leven van Meijer Nord (bron: Wieske Veldhuis)

 

VERANTWOORDING

Bronnen:
Akten burgerlijke stand via www.wiewaswie.nl
Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant via www.delpher.nl
www.oorlogslevens.nl
https://www.joodsmonument.nl/nl/page/38822/meijer-nord
Stichting Stolperstein Zwolle
Tekst:
Jeffrey Koerhuis

Laatst bijgewerkt:
Juni 2021